Ervaringsdeskundigen in het sociaal domein

Wat is het?

“Een ervaringsdeskundige is iemand die op basis van persoonlijke en collectieve ervaringskennis in staat is deze kennis, in welke vorm dan ook, door te geven aan anderen.” Aldus Eric van der Eerden van de Vereniging van Ervaringsdeskundigen.

Ervaringsdeskundigheid begint bij de ervaringen zelf; ervaringen met een beperking, ziekte, handicap, aandoening of begeleiding. Vervolgens kan hierover kennis ontstaan. Het begint op individueel niveau, met de cliënt of verwant die zelf kennis heeft opgebouwd over zijn of haar situatie. Belangrijk hierbij is dat het niet alleen gaat over ervaring met de beperking, ziekte etc. zelf, maar ook over hoe je ermee omgaat.

Een veel gehoorde klacht van cliënten over beleid en praktijk in het sociaal domein is dat er te weinig wordt aangesloten bij hun ervaringen, vragen en perspectief. Vandaar is het belangrijk bij de huidige ontwikkelingen ervaringsdeskundigheid als aparte kennisbron te zien, zo ook in aanbestedingen.

Het doel van inzet ervaringsdeskundigen in aanbestedingen.

Het doel van inzet van ervaringsdeskundigen in aanbestedingen is om ervoor te zorgen dat de zorg aansluit bij de wensen en behoeften van cliënten en dat deze ook nog eens effectief is. Vaak zijn we als inkopers geneigd om in systemen te denken, om zo tot een oplossing te komen. Maar in het sociaal domein is juist de beleving bij de cliënt van belang, waardoor de oplossing pas echt effectief wordt.
We zien dan ook dat in de systeemwereld van beleid en uitvoering de belangstelling voor ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid toeneemt. Gemeenten zoeken naar manieren om ervaringskennis beter te benutten in het (gemeentelijk) beleid. Uitvoerders betrekken ervaringsdeskundigen bij de aanpak van armoede en schulden, in de ggz, de jeugdzorg, onafhankelijke cliëntenondersteuning en andere praktijken.

Hoe pas je ervaringsdeskundigheid toe in een aanbesteding?

Aanbestedingen staan vaak bekend als strak in de regels en alles moet volgens de procedure, maar wanneer je er wat dieper in duikt hoeft een aanbestedende dienst zich maar aan één noodterm te houden: “Zolang u zich aan de aanbestedingsbeginselen houdt, is ook intensief contact met de markt toegestaan.” Roger die maakt hier gretig gebruik van zowel aan de inkoop- als inschrijfkant. Allereerst geven wij een aantal mogelijkheden voor inkopers om ervaringsdeskundigheid toe te passen in een aanbesteding (in het sociaal domein):

• Marktconsultatie
  Door tijdens een marktconsultatie ook ervaringsdeskundigen het woord te geven over de huidige gang van zaken kunnen aanbieders te weten komen waar de aanbestedende dienst op dit moment tegen aanloopt en hier informatie en tips over delen. Deze  kunnen vervolgens worden meegenomen in de aanbesteding.
• Casusvraag
  Ook kun je in een gunningscriterium een casus te laten beantwoorden die door ervaringsdeskundigen is opgesteld. Hierdoor dwing je aanbieders op een andere wijze antwoord te geven op de uitvraag. Ze moeten meer door de bril van de cliënt beantwoorden.
• Dialoog
  De dialoogfase leent zich uitstekend om jouw ervaringsdeskundigen een podium te geven. Zo kan je als gemeente jongeren en professionals bij een dialoog laten aansluiten die gaat over zorginhoudelijke thema’s. Er ontstaat dan een samenspel tussen jongeren, gemeenten en aanbieders wat resulteert tot een gelijkwaardig speelveld die vanzelfsprekendheid zou moeten zijn.

Niet alleen inkopers kunnen ervaringsdeskundigheid inzetten, maar ook inschrijvers kunnen hier een “Wow” factor mee bereiken. Door het delen van ervaringen met de aanbestedende dienst laat je zien dat je echt kennis en ervaring hebt van de aangeboden dienstverlening. Daarnaast zorgt het delen van ervaring in je aanbieding voor herkenning bij het beoordelingsteam. Want een grote kans dat de aanbestedende dienst ervaringsdeskundigen in het beoordelingsteam heeft toegevoegd voor extra kennis en expertise. Dus trek je stoute schoenen aan en steek de beantwoording op gunningscriteria eens anders in, door:

• Beantwoording met SMART voorbeelden
  Door in je inschrijving voorbeelden op te nemen bewijs dat je de juiste kennis en ervaring hebt. Hierbij is het van belang dat eventuele behaalde resultaten SMART geformuleerd worden, zodat deze concrete praktijkvoorbeelden ook extra sterk over komen en er doorgaans een hoge(re) score behaalt kan worden.
• Beantwoording vanuit personages
  Dit is een werkwijze die Roger met regelmaat toepast. Door de beantwoording op gunningscriteria vorm te geven in een dialoog van personages. Je kan het voor je zien als een soort strip-verhaal, waarbij je de dienstverlener(ervaringsdeskundige) en uiteindelijke cliënt als personage gebruikt. Door in de ik-vorm te schrijven, focus je tijdens het schrijven echt op de impact van de dienstverlening op de klant.
• Beantwoording in casusvorm
  Je ziet het regelmatig terugkomen dat gunningscriteria worden uitgevraagd in de vorm van een casus. Maar wanneer deze er niet is, waarom kan de inschrijver dan geen antwoord geven met behulp van een eigen geschreven casus? Het leest makkelijk we voor de beoordelaars en hierdoor kan je laten zien dat je in een situatie over diverse onderdelen rekening houdt.

Voor meer informatie over de toepassing van ervaringsdeskundigen, zie ook: Startnotitie ervaringsdeskundigen in het Sociaal Domein

Benieuwd hoe Roger jouw kan helpen aan extra ervaring?

Op inkoopgebied is Roger zeer actief in het sociaal domein, waarbij we ook een eigen doel hebben: Aanbieders de ruimte geven om te doen wat nodig is voor inwoners, maar wel binnen een kader waarin gemeenten en aanbieders verbinding voelen. Aanbestedingen die op die verbinding rusten, daar doen wij het voor! En voor de aanbieders is Roger er om te helpen met het schrijven van teksten die echt impact en antwoord geven op de gunningscriteria. Nieuwsgierig geworden? Neem via onderstaand formulier contact met ons op!